Vàng đã thu hút loài người hàng thiên niên kỷ, với việc khai thác bắt đầu từ năm 2000 trước Công nguyên ở Ai Cập và những đồng tiền vàng đầu tiên được đúc ở Rome khoảng năm 50 trước Công nguyên. Sức hấp dẫn bền bỉ này xuất phát từ sự khan hiếm, độ bền và vẻ đẹp tự nhiên của vàng. Ngoài giá trị thẩm mỹ, vàng còn sở hữu những đặc tính nổi bật, khiến nó trở thành nguyên liệu thô quan trọng trong công nghiệp. Tính dễ uốn, cùng với khả năng dẫn điện và dẫn nhiệt vượt trội, làm cho vàng không thể thiếu trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là điện tử. Trong khoảng 3.000 năm, vàng cũng đóng vai trò quan trọng trong công nghệ nha khoa. Tuy nhiên, ngành công nghiệp trang sức vẫn là nơi tiêu thụ vàng chủ yếu, chiếm khoảng 75% lượng sử dụng.
Việc khai thác vàng diễn ra trên tất cả các lục địa trừ Nam Cực, nơi các quy định quốc tế cấm các hoạt động này. Nam Phi dẫn đầu sản xuất vàng toàn cầu với thị phần đáng kể là 16%.
Trữ lượng vàng toàn cầu đã tăng đều đặn trong những thập kỷ gần đây, đạt mức cao chưa từng có. Không giống như các nguyên liệu thô khác dễ bị cạn kiệt, tính chất gần như không thể bị phá hủy của vàng đảm bảo sự tích lũy liên tục của nó. Hoa Kỳ nắm giữ trữ lượng vàng lớn nhất, ước tính khoảng 8.133 tấn (287 triệu ounce). Đức đứng thứ hai với 3.417 tấn (120 triệu ounce), tiếp theo là Quỹ Tiền tệ Quốc tế (3.217 tấn/113 triệu ounce) và Pháp (2.586 tấn/91 triệu ounce). Ngày nay, giá vàng phản ánh giá trị bền vững và nhu cầu ổn định này. Giá vàng đã tăng mạnh trong những năm gần đây, vượt mốc 1.000 USD/ounce vào tháng 3 năm 2008 và đạt 1.600 USD/ounce vào cuối năm 2011.
Đầu tư vào vàng thường được coi là một kênh trú ẩn an toàn trong thời kỳ bất ổn kinh tế, cung cấp một lựa chọn đầu tư chống khủng hoảng. Nhà đầu tư có thể mua vàng thông qua chứng khoán hoặc mua vàng vật chất. Các ngân hàng, đại lý tiền xu và đại lý kim loại quý cung cấp vàng miếng và tiền xu vàng. Tuy nhiên, việc lưu trữ vàng vật chất trong ngân hàng thường phát sinh chi phí đáng kể, không giống như giao dịch chứng khoán. Ngược lại, giao dịch chứng khoán vàng dựa trên tiền gửi vật chất sẽ phải chịu phí giao dịch hoặc phí thị trường chứng khoán. Ngoài ra, nhà đầu tư có thể tham gia vào thị trường vàng thông qua chứng chỉ vàng, quỹ vàng hoặc ETF vàng được giao dịch trên sàn giao dịch chứng khoán hoặc thông qua các nhà môi giới mà không cần mua vàng vật chất.
Xetra-Gold là một hình thức đầu tư vàng khác. Khoản vay không mệnh giá này, được tính bằng lượng vàng nắm giữ, có thể được mua và chuyển nhượng trên sàn giao dịch chứng khoán tương tự như cổ phiếu. Ngày nay, giá vàng bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, khiến các lựa chọn đầu tư này trở nên quan trọng để đa dạng hóa danh mục đầu tư.
Các trung tâm giao dịch vàng lớn bao gồm Zurich, London, New York và Hong Kong. Các sàn giao dịch chứng khoán chính tạo điều kiện cho giao dịch vàng là Sở giao dịch hàng hóa New York (COMEX), Sở giao dịch Chicago, Euronext/LIFFE, Thị trường vàng London, Sở giao dịch hàng hóa Tokyo, Bolsa de Mercadorias e Futuros và Sở giao dịch kỳ hạn Hàn Quốc. Các sàn giao dịch này cung cấp nền tảng cho các nhà đầu tư theo dõi và phản ứng với biến động giá vàng hôm nay.