Mất con là nỗi đau đi ngược lại quy luật tự nhiên, khiến cha mẹ chìm trong sự mất mát khôn nguôi, đến mức ngôn từ cũng khó diễn tả hết. Không chỉ trong chiến tranh, sự ra đi của một đứa con luôn là nỗi đau tột cùng cho cha mẹ, bất kể hoàn cảnh nào. Ngôn ngữ dường như thiếu đi một từ ngữ trọn vẹn để diễn tả nỗi đau đặc biệt và giày xéo này.
Sự thiếu vắng một thuật ngữ dành riêng cho cha mẹ mất con thật đáng chú ý. Họ thường chia sẻ câu chuyện, hình ảnh, kỷ vật về con – một nỗ lực tuyệt vọng để kết nối với những người thấu hiểu nỗi đau tận cùng của họ. Những bậc cha mẹ này buộc phải thực hiện hành động trái với tự nhiên là chôn cất con mình, một nhiệm vụ lẽ ra thuộc về thế hệ sau. Sự đảo lộn quy luật tự nhiên này là một chủ đề phổ quát về nỗi đau mất mát trên khắp các nền văn hóa, phản ánh quan niệm rằng cha mẹ không nên sống lâu hơn con cái.
Từ “widow” (góa phụ) trong tiếng Phạn, có nghĩa là “trống rỗng”, cho thấy sự bất lực của ngôn ngữ trong việc nắm bắt sự phức tạp của nỗi đau. Tuy thừa nhận nỗi đau mất mát, nhưng nó không bao hàm được trải nghiệm cụ thể của một người cha/mẹ chôn cất con mình. Việc tìm kiếm một thuật ngữ phù hợp hơn đưa chúng ta trở lại tiếng Phạn, một ngôn ngữ giàu sắc thái biểu đạt trải nghiệm của con người. Từ “vilomah” nổi lên như một câu trả lời tiềm năng. Nó có nghĩa là “đi ngược lại quy luật tự nhiên”, mô tả chính xác sự đảo lộn sâu sắc do cái chết của một đứa con gây ra.
Khái niệm “vilomah” vượt xa chiến trường. Từ những vụ xả súng ở trường học đến thiên tai, tai nạn đến bệnh tật, thực tế bi thảm về việc trẻ em chết trước cha mẹ vẫn tiếp diễn. Số lượng cha mẹ mất con ngày càng tăng nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết về một từ ngữ thừa nhận trải nghiệm chung của họ. “Vilomah” mang đến một cách để gọi tên nỗi đau này, để lên tiếng cho nỗi buồn không nói nên lời khi mất con.
Mặc dù “vilomah” nghe có vẻ xa lạ, nhưng nó có cùng gốc từ nguyên với “widow” và mang đến cảm giác mất mát sâu sắc tương tự. Giống như “widow” đã trở thành một thuật ngữ được chấp nhận, “vilomah” có tiềm năng mang lại sự an ủi và công nhận cho những bậc cha mẹ đang đau buồn. Đó là một từ có thể được tìm thấy trong tin tức, trong khu phố của chúng ta, trong nỗi buồn thầm lặng của những người đã trải qua mất mát không thể tưởng tượng này.
Sự khác biệt giữa nỗi đau hôm nay và ngày mai nằm ở sức mạnh của ngôn ngữ. “Vilomah” đặt tên cho nỗi đau sâu sắc của cha mẹ mất con, mang đến sự thấu hiểu chung và con đường chữa lành. Nó ghi nhận thực tế bi thảm rằng mỗi ngày, ở đâu đó trên thế giới, một người cha/mẹ khác lại trở thành vilomah.